Ukrayna Gagavuz Dernekleri Birliği Temsil Başkanı Yuriy Dmitriyeviç Dimçioglu , Gagavuz Türklerinin örf ve adetleri, dilleri, ananeleri ve milli hassasiyetleri ile ilgili Kırım Haber Ajansı (QHA) mikrofonuna açıklamalarda bulundu.
Dimçioğlu, tarihi olayların ve Gagavuzları bekleyen tehditlerin de bir değerlendirmesinin yaparak ”Benim fikrimce Gagavuzları bekleyen en büyük tehdit dillerini yitirmeleridir” dedi.
Tarihte Kırklareli ve Edirne civarında yaşayan Gagavuzların yaşadıkları olaylara atıfta bulunarak, şöyle konuştu:
“Kırklareli ve Edirne civarında 20’den fazla Gagavuz köyü varmış ancak bunların hepsi Yunan kabul edilerek sınır dışı edilmiş. O bölgeden gelen Gagavuzların müzesinde bulunan bir resimde, bölgeden ayrılmak istemeyen Gagavuz papazının Osmanlılar tarafından asıldığı görülüyor. Gitmek istemedikleri, bölgeyi terk etmek istemedikleri için bu durumu yaşadılar. O yüzden o bölgeden gelen Gagauzlar, hala çok kızgın çünkü bizi zorla çıkardılar bu bölgeden diyorlar. Tabi yaşanan bu durum Yunan propagandası da olabilir. Gerçekliği tartışabilinir. Yunanlılar sürekli bölgedeki insanlara ‘Siz Türk değilsiniz, siz Yunansınız’ diyorlar. ‘Sizin konuştuğunuz dil kendi diliniz değil. Size zorla Türkçe konuşturuldu’ diyorlar. Adamlar binlerce yıldır Türkçe konuşuyor, o insanlar tabi ki Türkler. Onlar 1921’e kadar başka dil bilmiyorlardı. Yunanca konuşmuyorlardı, Bulgarca konuşmuyorlardı, hepsi Türkçe konuşuyorlardı.”
“2. DÜNYA SAVAŞI ÖNCESİ GAGAVUZ NÜFUSU BİR MİLYONDU”
Bölgede yaşayan Gagavuz nüfusunun çok azaldığını ifade eden Dimçioğlu, “Varna’da bir Gagavuz mahallesi var. O bölgedeki ihtiyarlar hep Gagavuzca konuşuyorlar. Varna’dan çıkıyorsunuz Kavarna var. Kavarna Papazı Gagauz. Benim gibi konuşuyor. Kavarna’da kilisede görevli olan Vasili Uzun, Gagavuz Türkü ve Gagavuzca konuşuyor. Kavarna’dan 5 km sonra Kaliakra köyünün merkezinde bir kafeterya var ve tabelasında ‘Meyhana Gagavuza’ yazıyor. Köyün merkezinde Gagavuzca konuşuyorlar. Bu bölgede Gagauzların sayısı hala çok. Ancak, nüfusa Bulgar olarak kaydedildikleri için kesim sayıyı bilemiyoruz. Ama denilene göre 2. Dünya Savaşından önce o bölgede 1 milyon Gagauz yaşıyordu şimdi kalmışsa 4 – 5 köy kaldı” diye konuştu.
“GAGAVUZ TÜRKLERİNİN KÜLTÜRLERİNİ KORUMASI GEREKİYOR”
Hıdırellez bayramını kutlayanların sadece Türkler olduğuna dikkat çeken Dimçioğlu, bu bayramın Türk bayramı olduğunu söyledi. Ayrıca Gagavuz Türklerinin kültürlerini korumaları gerektiğini vurgulayan Dimçioğlu, “Gagavuz köylerinde Hıdırellez kutluyorlar, yandaki köy Bulgar ne bayramı kutlandığını bilmiyorlar. Demek ki durum farklı. Demek ki onlar aynı millet değil. Nasıl Bulgar olacaklar? Binlerce yıldır bir bayram kutluyorlar, o bayramı da kim kutluyor? Türkler… Müslümanlar da değil sadece Türkler. Hıdırellez bayramı kutlayan gerçek Türk’tür. Bu senin ırkını gösterir. Türkiye’de Boşnakları Türk zannediyorlar. Aslında onlar Sırplar. Onların soyadı Sırp soyadı ama isimleri mesela Mehmet… Müslüman oldukları için isimleri Müslüman isimleri. Bizimde isimlerimiz Hristiyan isimleri ama soyadlarımız Türkçe. ”Soyad” soydan gelir. ‘Uzun’, ‘Keleş’, ‘Dimçoğlu’… Gagavuz Türkleri dillerini ve kültürlerini kaybediyor. Bu değerleri korumaları lazım. Milletimiz bekleyen en büyük tehlike dillerini unutmaları” dedi.
Aynı zamanda Odessa Belediye Meclisi Başkanı olan Yuriy Dimçoğlu kendisi ile yaptığımız söyleşiyi ”Allah tüm Türkleri korusun!’ duası ile bitirdi.
Kaynak: https://qha.com.tr/haberler/ukrayna-gagavuz-dernekleri-temsilcisi-yuriy-dimcioglu-allah-korusun-turkleri/126161/